Παρά τις αυξημένες πωλήσεις κατά 15% το 2016, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν λιγότερο από 50% των πωλήσεων στο λιανεμπόριο τροφίμων. Σύμφωνα με σχετική μελέτη του ΙΕΛΚΑ, από τα 18,6 δισ. ευρώ των συνολικών πωλήσεων τροφίμων, τα 9,3 δισ. ευρώ αφορούν σε μεμονωμένα, εξειδικευμένα καταστήματα.

Η ανάλυση των στοιχείων που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, ΙΕΛΚΑ, βασίστηκε στους δείκτες που δημοσιεύει η ΕΛ.ΣΤΑΤ., σε στοιχεία της εταιρείας Nielsen, σε στοιχεία της έκδοσης του Πανοράματος των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ 2017 και στις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις 38 αλυσίδων σούπερ μάρκετ, και είχε στόχο την καταγραφή της κατάστασης των πωλήσεων της αγοράς του λιανεμπορίου τροφίμων.

ΣΤΑ 18,6 Δισ. ΟΙ ΚΑΘΑΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ανάλυσης, οι συνολικές καθαρές πωλήσεις, προ ΦΠΑ, του λιανεμπορίου τροφίμων για το 2016 εκτιμώνται σε 18,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 9,3 δισ. ευρώ (50,05%) πραγματοποιήθηκαν μέσα από μεμονωμένα καταστήματα, κυρίως εξειδικευμένα, όπως κρεοπωλεία, οπωροπωλεία, ιχθυοπωλεία, αρτοποιία κ.λπ. και 9,3 δισ. ευρώ μέσα από καταστήματα αλυσίδων σούπερ μάρκετ (49,95%). Πρέπει να σημειωθεί όμως, ότι το ποσοστό των αλυσίδων σούπερ μάρκετ επί του συνόλου των πωλήσεων, παρά τη μείωση σε αξία και παρά την αποχώρηση το 2016 σημαντικών εταιρειών από τον κλάδο, παρουσιάζει αύξηση από 49,55% σε 49,95%.

Συγκεκριμένα, οι 38 επιχειρήσεις που αναλύθηκαν εμφάνισαν πωλήσεις αξίας 7,90 δισ. ευρώ αυξημένες κατά 1,04 δισ. ευρώ ή 15,16% σε σχέση με τα 6,86 δισ. ευρώ του 2015. Είναι προφανές ότι η εικόνα των 38 αλυσίδων σούπερ μάρκετ του δείγματος είναι σαφώς καλύτερη από την εικόνα του συνόλου του λιανεμπορίου τροφίμων. Χαρακτηριστικό είναι ότι η ΕΛ.ΣΤΑΤ. για το 2016 δίνει μείωση για τον κύκλο εργασιών των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων κατά 0,52%. Η σημαντική αύξηση που καταγράφουν αυτές οι εταιρείες είναι αποτέλεσμα της αναδιανομής των πωλήσεων σημαντικών επιχειρήσεων που αποχώρησαν από την αγορά, οι οποίες ανέρχονταν το 2015, αθροιστικά, σε 1,7 δισ. ευρώ και δευτερευόντως από την προσέλκυση πωλήσεων από άλλα κανάλια.

ΠΤΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΕΚΤΟΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ
Οι πωλήσεις των υπολοίπων καταστημάτων διατροφής, εκτός των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ. κατέγραψαν πτώση 2,41% και το εμπόριο εκτός καταστημάτων (π.χ. λαϊκές αγορές) πτώση κατά 6,1%. Η τάση αυτή φαίνεται ότι συνεχίζεται και το πρώτο 9μηνο του 2017. Καταστήματα σούπερ μάρκετ παρουσιάζουν αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 1,73% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2016, ενώ τα μικρότερα καταστήματα μείωση -1,86%.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Παρά την ανακατανομή των πωλήσεων ανάμεσα στα διάφορα κανάλια, το οργανωμένο λιανεμπόριο στην αγορά των τροφίμων εξακολουθεί να έχει σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης, συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ελλάδα, το ποσοστό των μη εξειδικευμένων καταστημάτων (σούπερ μάρκετ και παντοπωλεία) στην αγορά των τροφίμων εκτιμάται στο 60%, όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 77% και στις ανεπτυγμένες αγορές των χωρών της Βόρειας Ευρώπης πλησιάζει ή και ξεπερνάει το 90%.

Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να αγνοηθεί το γεγονός ότι συνολικά η αγορά του λιανεμπορίου τροφίμων το 2016 παρουσίασε μείωση της τάξης των 375 εκατ. ευρώ (σχεδόν 2%), ενώ οι πρώτες εκτιμήσεις με βάσεις τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. δημιουργούν ελπίδες για ανάπτυξη των πωλήσεων το 2017 μετά από αρκετά χρόνια, κάτι που σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί από την αγορά των εορτών.