Το συναίσθημα έχει γίνει σήμερα της μόδας. Κάθε marketer που σέβεται τον εαυτό του οφείλει να ζητήσει και λίγο συναίσθημα σε κάθε του brief. Σίγουρα θα έχετε ακούσει ότι «μια μάρκα θα πρέπει να αγγίζει τόσο το μυαλό όσο και την καρδιά, τόσο τη λογική όσο και το συναίσθημα».

Και εδώ ακριβώς είναι το μεγάλο λάθος. Το συναίσθημα είναι φυσικά πολύ σημαντικό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι διαχωρίζεται από τη «λογική». Ο νευρο-επιστήμονας Antonio Damasio εξιστορεί το περιστατικό ενός ανθρώπου στον οποίο παρουσιάστηκε μια βλάβη στον εγκέφαλο η οποία δεν του επέτρεπε να νιώσει κανένα συναίσθημα. Αυτό είχε πολλές τραγικές συνέπειες, μία από αυτές όμως ήταν τελείως απρόσμενη. Έγινε πολύ αργός στη λήψη αποφάσεων, αδυνατώντας συχνά να αποφασίσει μεταξύ δύο εξίσου καλών επιλογών, όπως πχ. ποια μέρα να κλείσει το επόμενο ραντεβού του για εξέταση.

Χωρίς την ικανότητα να συνδέσει την επιλογή με κάποιο συναίσθημα, του ήταν πρακτικά αδύνατον να αποφασίσει. Το συναίσθημα δεν εμπλουτίζει τις αποφάσεις μας, είναι απόλυτα ουσιώδες και τις περισσότερες φορές τις καθορίζει. Εάν δε νιώθουμε κάτι, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα μπορέσουμε να αποφασίσουμε να κάνουμε κάτι. Αλλά, όλα τα συναισθήματα δεν είναι ίσα. Το πρόβλημα με το marketing δεν είναι να κατανοήσει ότι το συναίσθημα είναι σημαντικό, αλλά να ασχοληθεί με το ποια συναισθήματα είναι σημαντικότερα στη λήψη αποφάσεων ανά περίπτωση.

Σημαντική βοήθεια σε αυτό είναι η δουλειά του ανθρωπολόγου Paul Ekman, ο οποίος μελέτησε πώς εκφράζονται και εισπράττονται τα συναισθήματα σε διάφορους λαούς, καταλήγοντας σε 7 κύρια και παγκόσμια συναισθήματα: Έκπληξη, Χαρά, Λύπη, Φόβος, Θυμός, Περιφρόνηση και Αποστροφή. Χωρίς την ικανότητα να αναγνωρίζουμε αυτά τα συναισθήματα στα πρόσωπα των άλλων, η ζωή μας θα ήταν πολύ δύσκολη.

Πιθανώς να παρατηρήσατε ότι πέρα από τη Χαρά και την Έκπληξη -που μπορεί να έχει θετικό και αρνητικό πρόσημο- όλα τα υπόλοιπα συναισθήματα είναι αρνητικά. Από εξελικτικής άποψης όμως, αυτό έχει απόλυτο νόημα. Οι πρώιμοι άνθρωποι (από την εποχή των Παγετώνων που αναφερθήκαμε στην προηγούμενη ιστορία) είχαν να αντιμετωπίσουν διαφορετικές απειλές και μάλιστα να τις διαχειριστούν με διαφορετικό τρόπο.

Χρειάζονταν λοιπόν πολλά διαφορετικά αρνητικά συναισθήματα, αλλά μόνο ένα θετικό για να αντιληφθούν ότι κάτι είναι καλό. Για τον λόγο αυτό, όταν με κάτι νιώθουμε χαρά, το Σύστημα 1 αποφασίζει ενστικτωδώς ότι πρόκειται για μια καλή επιλογή. Το χειρότερο βέβαια για έναν marketer δεν είναι να νιώθει ο κόσμος κάτι αρνητικό για τη μάρκα του, αλλά να μην νιώθει τίποτα.