Παλιότερα είχα γράψει ότι τα πιο καλά παραδείγματα branding τα βρίσκουμε στις θρησκείες. Προφανώς τα βρίσκουμε και στην πολιτική. Η δημιουργία πολιτικών κομμάτων που διαρκούν στον χρόνο περιλαμβάνει όσα και η δημιουργία ενός σωστού brand: όραμα, αποστολή, τοποθέτηση, αξίες, υποσχέσεις, προσωπικότητα, σύμβολα κ.ο.κ.
Δεν είναι τυχαίο ότι στις περισσότερες χώρες τα πολιτικά κόμματα είναι περιορισμένα σε αριθμό και συνήθως έχουν μακρά πορεία πίσω τους. Εφόσον ένα πολιτικό brand αποτελείται από πολλούς ανθρώπους και απευθύνεται σε ακόμη περισσότερους, χρειάζεται χρόνος για να «ζυμωθούν» τα συστατικά στοιχεία του. Και όταν διεξαχθεί επιτυχώς αυτή η απαιτητική διαδικασία, το πολιτικό brand μακροημερεύει. Γι’ αυτό και τα κόμματα, που χωρίς σημαντικό παρελθόν πέτυχαν, βασίζονταν συνήθως σε έναν άνθρωπο, είχαν δηλαδή έναν brand owner, που μπορούσε να διαμορφώσει γρήγορα το brand και να απολαμβάνει έλεγχο και ευελιξία.
Στην Ελλάδα τα τελευταία 35 χρόνια έχουμε τρία ισχυρά καλοδομημένα πολιτικά brands που έχουν κερδίσει το loyalty. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει στο DNA του το «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» και το «Λαός ΠΑ.ΣΟ.Κ. στην εξουσία». Η Νέα Δημοκρατία βασίζεται στο τρίπτυχο «Πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια» και στο «Ανήκομεν εις την Δύσιν» του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Το ΚΚΕ στο «Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη». Την ώρα που γράφω αυτό το σημείωμα δεν έχουν βγει τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών. Αλλά με βάση τα παραπάνω είναι εύκολο να βγουν συμπεράσματα, πόσο μάλλον όταν έχουν επιβεβαιωθεί ήδη από μια σειρά δημοσκοπήσεων.
Τα τελευταία χρόνια πολλοί έχουν πειστεί ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. υπαναχώρησε και στα δύο συστατικά που ανέφερα προηγουμένως. Η Νέα Δημοκρατία έχει πλέον πολλούς αντιπάλους στο πεδίο «Πατρίδα», ενώ παράλληλα έχει χάσει σημαντικό κομμάτι της εικόνας δυτικόστροφου προσανατολισμού. Άρα έχουμε δύο λιγότερο πειστικά brands και αναμένεται πτώση. Το ΚΚΕ είναι ένα συνεπές brand, αλλά τοποθετημένο σε συγκεκριμένο target market, συγκεκριμένου μεγέθους. Γι’ αυτό δύσκολα θα επωφεληθεί σημαντικά από την πτώση των δύο «μεγάλων». Αντίθετα ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. τα τελευταία χρόνια φάνηκε να κάνει ένα μελετημένο rebranding.
Με κάτι σαν «το Κόμμα της Επανάστασης για μια Ευρώπη των Λαών», κλείνει το μάτι στις τάσεις της εποχής και σε τμήμα των ψηφοφόρων των δύο «μεγάλων». Δεν ξέρω πόσο συνεπές και ειλικρινές μπορεί να είναι κάτι τέτοιο, ειδικά στο μεσοπρόθεσμο, αλλά αναμένεται μεγέθυνση. Οι υπόλοιποι που ακούγεται ότι ίσως μπουν στη Βουλή, «αντιμνημονιακοί», «πατριώτες», «προοδευτικοί», «φιλελεύθεροι» ή «οικολόγοι» είναι περισσότερο παραδείγματα ευκαιριακής πολιτικής επικοινωνίας παρά branding. Θα πρέπει σύντομα να αποδείξουν ότι μπορούν να γίνουν αποτελεσματικά brands.