Ο ρόλος των δημοσίων σχέσεων αλλάζει. Οι κυριότερες τάσεις που επιδρούν στην εξελικτική διαδικασία φαίνεται να έχουν ρίζες στον ψηφιακό χώρο, διαμορφώνοντας μια νέα, απαιτητική πραγματικότητα για τους επαγγελματίες του κλάδου.

Οι Δημόσιες Σχέσεις, με όλα όσα ο ορισμός περιλαμβάνει, αποτελούν σήμερα πολύτιμο συνεργάτη των διαφημιζόμενων στην επίτευξη μιας μεγάλης γκάμας ζητούμενων, πέρα από την απλή δημοσιότητα άλλων εποχών. Και φαίνεται να κερδίζουν το στοίχημα: Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, η παγκόσμια βιομηχανία των PR αναμένεται να εκτοξευθεί από τα 14 δις δολάρια στα οποία υπολογίζεται σήμερα η αξία της, στα 19,3 δις. δολάρια μέσα στα επόμενα 5 χρόνια.

Σε όλο τον κόσμο, η διαδικασία αναδιάρθρωσης των PR agencies –ανεξάρτητων και μη- είναι εμφανής, ενώ τα ίδια τα τμήματα επικοινωνίας των πελατών φαίνεται να διεκδικούν ισχυρότερο ρόλο εσωτερικά στον εταιρικό οργανισμό. «It’s an evolution, not a revolution», επισημαίνουν χαρακτηριστικά οι μελετητές του κλάδου, που σημαίνει ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια διαρκή διαδικασία εξέλιξης. Σύμφωνα με το τελευταίο Holmes Report, μόνον το 27% των επικεφαλής των PR agencies θεωρεί ότι ο όρος «Δημόσιες Σχέσεις» θα μπορεί να περιγράψει ικανοποιητικά το αντικείμενό τους ως το 2020.

ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ, ΣΤΗΝ ΕΠΙΡΡΟΗ
Στις βασικότερες εξελίξεις συγκαταλέγεται η μετάβαση από τη σφαίρα της δημοσιότητας, στη σφαίρα της «επιρροής». Όλο και περισσότερο, οι επαγγελματίες των Δημοσίων Σχέσεων καλούνται να χτίσουν το είδος εκείνο των σχέσεων που πραγματικά επηρεάζουν τη συμπεριφορά, με διαφανή αλλά και μετρήσιμο τρόπο. Στο πλαίσιο αυτό, η «εργαλειοθήκη» των PR διευρύνεται αλλά και συγκρούεται με άλλες λειτουργίες της επικοινωνίας, διεκδικώντας μεγαλύτερο μερίδιο.

Καλούμενοι να αποτυπώσουν τις τάσεις εκείνες στην επικοινωνία που θα επηρεάσουν το μέλλον των Δημοσίων Σχέσεων, περίπου 1.000 επαγγελματίες του κλάδου από την πλευρά των agencies αλλά και των πελατών, ανέδειξαν στο πλαίσιο του πρόσφατου Global Communications Report 2017, πρώτο το digital storytelling, ακολουθούμενο από τα social listening, social purpose, big data, behavioral research και influencer marketing.

Όλα αυτά, έχουν έναν κοινό παρονομαστή, το περιεχόμενο, το οποίο τα τελευταία χρόνια κυριαρχείται από τα social media. Ας σημειωθεί εδώ ότι, σύμφωνα με το Content Marketing Institute, το content marketing πιθανόν να φθάσει αργά ή γρήγορα στο σημείο κορεσμού του, δίνοντας έναυσμα για την «ανάσταση» του έντυπου περιεχομένου που οι Δημόσιες Σχέσεις τόσο καλά γνωρίζουν. Το CMI αναφέρει ως παράδειγμα το Airbnb και την πρόσφατη έκδοση έντυπου περιοδικού σε συνεργασία με τον οίκο Hearst…

7 TOP PR TRENDS FOR 2017
– To PR αφορά στη δημιουργία επιρροής
– Το PR αυξάνει το ίδιο την επιρροή του, ταχύτατα
– Το περιεχόμενο μετακινείται σε νέα (και παλιά) κανάλια
– PR και SEO ενώνονται
– Τα PR εκπαιδεύονται σε web analytics, τεχνικές social sharing και Google trends
– Η σημασία του thought leadership είναι μεγαλύτερη από ποτέ
– Όλα είναι μετρήσιμα και μετρώνται

Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ INTEGRATION
Σύμφωνα με το ετήσιο Agency Business Report του PRWeek, τα έσοδα της παγκόσμιας βιομηχανίας PR αυξήθηκαν το 2016 κατά 6%, αγγίζοντας τα 10,65 δις δολάρια. Η μελέτη εξετάζει τις επιδόσεις περισσότερων από 40 εκ. των μεγαλύτερων εταιρειών PR παγκοσμίως και σύμφωνα με τον Steve Barrett, Editor in Chief του PRWeek US, η «Μεγάλη είδηση» που προκύπτει είναι η, ουσιαστική πλέον, πορεία στο δρόμο του «Integration».

Η ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ «ΑΛΗΘΕΙΑΣ»
Στο αντίστοιχο Business Report του 2016, η βιομηχανία των PR κατέγραφε σημαντική πτώση των συνολικών εσόδων της, αφήνοντας έκπληκτα τα στελέχη της που είχαν συνηθίσει να ακούν και να μιλούν για τη «χρυσή εποχή των PR» και την ανάδειξη των υπηρεσιών Δημοσίων Σχέσεων σε κυρίαρχη δύναμη στο χώρο της επικοινωνίας. Τα μεγάλα δίκτυα είχαν ήδη μπει από το 2014 σε διαδικασία αλλαγών και αναδιάρθρωσης, με σκοπό να κερδίσουν το μεγάλο στοίχημα του integration στην επικοινωνία. Οι αλλαγές στο τοπίο με την επικράτηση του μοντέλου PESO (Paid, Earned, Social, Owned media) φαινόταν να δίνουν το προβάδισμα στις υπηρεσίες PR, με τα μεγάλα δίκτυα να δηλώνουν πανέτοιμα να κεφαλαιοποιήσουν την τάση με νέα εργαλεία και ικανότητες και να οραματίζονται μια χρονιά έντονης ανάπτυξης και προόδου. Τα νούμερα όμως δεν επαλήθευσαν τις προσδοκίες. Ο επικεφαλής μίας από τις μεγαλύτερες εταιρείες PR παγκοσμίως, ο Richard Edelman, ανέφερε τότε χαρακτηριστικά: «Έξι από τις 10 μεγαλύτερες φίρμες εμφάνισαν μηδενική, ή και αρνητική ανάπτυξη. Χάνουμε την ευκαιρία. Οφείλουμε να πάρουμε περισσότερα ρίσκα και να πείσουμε τους CEOs ότι το να βάλουν τα PR δίπλα στους CMOs, είναι καλό για τις εταιρείες τους». Σύμφωνα με άλλους αναλυτές και επαγγελματίες της εν λόγω αγοράς, οι εταιρείες PR κινδύνευαν να χάσουν το παιχνίδι των data και του integrated communication, προς όφελος άλλων λειτουργιών της επικοινωνίας.

ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΣΕΛΙΔΑ
Προφανώς, οι ηγέτες της βιομηχανίας PR συνειδητοποίησαν την ανάγκη ουσιαστικής προσαρμογής στις σεισμικές αλλαγές, οδηγώντας μας σήμερα να μιλάμε για το 2017 ως τη «χρονιά του Integration» στα PR. Τα παραδείγματα έρχονται μέσα από μερικά από τα μεγαλύτερα δίκτυα PR και ομίλους επικοινωνίας, όπως αναδεικνύονται μέσα από την ανάλυση του Business Report του PRWeek: Ο όμιλος Publicis προχωρά στην εις βάθος ενσωμάτωση του δικτύου PR MSL Group με τις δημιουργικές φίρμες του ομίλου.

Ο όμιλος Omnicom δημιούργησε ένα PR Group που στόχο έχει να ενισχύσει τη στενότερη συνεργασία τόσο των agencies του ομίλου μεταξύ τους, όσο και με τις θυγατρικές του. Στους κόλπους του WPP, δημιουργήθηκε το «Team WPP», μία οντότητα που αντλεί λύσεις και ειδίκευση από κάθε εταιρεία του ομίλου, ανάλογα με τις ανάγκες των εκάστοτε πελατών. Η Havas αναδιάρθρωσε πλήρως τις εταιρείες της γύρω από μία «village» δομή.

Ωστόσο, τα ανεξάρτητα μεγάλα δίκτυα, όπως η Edelman, βλέπουν στις εξελίξεις αυτές την προσπάθεια των μεγάλων επικοινωνιακών ομίλων να ενσωματώσουν τη δραστηριότητα PR στη συνολική επικοινωνιακή τους πρόταση, χωρίς όμως να της δίνουν τον πρώτο λόγο. Για την Edelman, ο στόχος είναι η ενοποίηση γύρω από το δημιουργικό που προκύπτει μέσα από τη διαδικασία σκέψης των PR, με το marketing communications να είναι το αποτέλεσμα.

Την άποψη συμμερίζεται ο Andy Polansky της Weber Shandwick: «Πρέπει να είμαστε σε θέση να συναγωνιστούμε ισάξια με τη διαφήμιση για τη μεγάλη ιδέα. Tα PR δεν μπορούν να είναι απλά ένα extension της διαφημιστικής ιδέας». Τα δίκτυα PR βλέπουν μέσα από την προσέγγιση αυτή, τη δυνατότητα πρόσβασης στο marketing budget, που είναι πολλαπλάσιο από αυτό των PR.


Η ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ
Όπως διαβάζουμε στην ανάλυση του S. Barrett, η τάση προς το integration υπογραμμίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις ανάγκες των πελατών, οι οποίοι πιέζουν για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και συνέργειες. Ωστόσο, η εξειδίκευση, σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, δεν πρόκειται να εξαφανιστεί: «Οι πελάτες εξακολουθούν να θέλουν την εξειδίκευση και δεν θέλουν agencies τα οποία κάνουν τα πάντα για όλους. Η θεμελιώδης αλλαγή είναι ότι τα data οδηγούν την ανάγκη για μία ενοποιημένη προσέγγιση, όμως κάθε λειτουργία επικοινωνίας θα εξακολουθήσει να αναγνωρίζεται γι’ αυτό στο οποίο είναι καλύτερη», επισημαίνει η Karen van Bergen, του OPRG.

Η ευκαιρία σύνδεσης των PR με τα μεγαλύτερα marketing budgets είναι τεράστια, όμως η ζήτηση για τις παραδοσιακές υπηρεσίες PR παραμένει υψηλή. «Είναι ένα δυναμικό περιβάλλον», λέει ο Andy Polansky. «Ιστορικά, το σημείο εισόδου μας ήταν ο Corporate Communication Officer και συνεχίζουμε να δουλεύουμε μαζί τους, όμως τώρα υπάρχει πλέον και η διάσταση του marketing όπου συνδεόμαστε με τους Chief Marketing Offers και τους Senior Brand Managers. Αρκετή από τη δουλειά που κάνουμε σε επίπεδο change management εμπλέκει τον CEO και τον Chief Human Resources Officer», λέει, επισημαίνοντας ότι η λειτουργία των PR αναγνωρίζεται περισσότερο σήμερα και προσφέρει το είδος της συμβουλευτικής που οι πελάτες χρειάζονται στο σημερινό περιβάλλον.

ΤΕΛΙΚΑ, ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΕΙ;
Στην τελευταία μελέτη Global Communications Report 2017, που εκπονούν το Holmes Report και το USC Annenberg School for Communication and Journalism, τίθεται ξεκάθαρα το ερώτημα της εξέλιξης στη σχέση ανάμεσα στα PR και στο Marketing. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, περίπου οι μισοί από τους επαγγελματίες των PR και πάνω από το 60% των στελεχών marketing, πιστεύουν ότι οι δύο λειτουργίες θα έρθουν ακόμη πιο κοντά μέσα στα επόμενα 5 χρόνια. Κάποιοι πιστεύουν ότι τα PR θα κυριαρχήσουν, ενώ άλλοι ότι θα «κατακτηθούν».

Γεγονός πάντως είναι ότι, σύμφωνα με την έρευνα, σήμερα το 18% των τμημάτων εταιρικής επικοινωνίας, αναφέρονται στο marketing. Επίσης, τα PR agencies αναφέρονται στο marketing σε ποσοστό 21%. Χαρακτηριστικό είναι επίσης το γεγονός ότι το 87% των επαγγελματιών του χώρου (τόσο από την πλευρά των agencies όσο και των διαφημιζόμενων), θεωρούν ότι ο όρος «Public Relations», δεν θα μπορεί να περιγράψει ικανοποιητικά το αντικείμενο της δουλειάς τους, σε μόλις 5 χρόνια από τώρα…

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΥΡΙΑΡΧΕΣ ΤΑΣΕΙΣ;
Όταν τα στελέχη των Δημοσίων Σχέσεων ρωτήθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας, ποιες επικοινωνιακές τάσεις θα αναδειχθούν ως περισσότερο σημαντικές στα επόμενα 5 χρόνια, πρώτο ανέφεραν το digital storytelling και ακολούθως τα social listening, social purpose και big data. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι την ίδια ιεράρχηση κάνουν και τα στελέχη στο χώρο του marketing. Οι επαγγελματίες των PR ανέδειξαν πρώτο το digital storytelling σε ποσοστό 88% και οι επαγγελματίες του marketing σε ποσοστό 80%. Αναδυόμενες τεχνολογίες, όπως το VR και το AI βρίσκονται χαμηλότερα στη λίστα, όπως επίσης πολύ ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι σχεδόν στο τέλος της λίστας βρίσκεται και το ζήτημα των fake news.

Σύμφωνα πάντα με την έρευνα, τα έσοδα των agencies που παράγονται από τα earned media θα μειωθούν στα επόμενα 5 χρόνια, ενώ τα έσοδα από paid, shared και owned media θα αυξηθούν. Τα Corporate media budgets μετακινούνται όλο και πιο γρήγορα προς τα owned και paid media και σε παρακολούθηση της τάσης αυτής, το 60% όλων των στελεχών PR που συμμετείχαν στην έρευνα πιστεύουν ότι το branded content και το influencer marketing – τα οποία είναι αμφότερα κυρίως paid-, θα αποτελέσουν κυρίαρχες τάσεις στα επόμενα 5 χρόνια. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η αλλαγή αυτή στο μείγμα των media δημιουργεί ευκαιρίες και προκλήσεις.

Η ευκαιρία είναι η επιθετική μετακίνηση προς το paid content, έναν στίβο που κυριαρχείται από τη διαφήμιση. Αυτό, θα απαιτήσει από τους επαγγελματίες των PR να κατακτήσουν τον τομέα του media buying, που επί του παρόντος κατατάσσεται τελευταίος στη λίστα με τις δεξιότητες που οι ίδιοι πιστεύουν ότι θα έχουν σημασία στο μέλλον. Η πρόκληση έγκειται στο γεγονός ότι πάνω από τους μισούς επαγγελματίες των PR, πιστεύουν ότι ο καταναλωτής του μέλλοντος δεν θα ξεχωρίζει ανάμεσα στα paid και earned media.

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ, ΟΧΙ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ
Η προσπάθεια επιρροής της συμπεριφοράς κοινών και ομάδων περνά πλέον μέσα από κάθε λειτουργία της επικοινωνίας, με κοινό παρονομαστή την ψηφιακή πραγματικότητα. Οι πελάτες, μιλούν πλέον ξεκάθαρα γι’ αυτό που θέλουν από τους συνεργάτες τους των Δημοσίων Σχέσεων, που είναι η συνολική συνεργασία. Οι άνθρωποι των PR καλούνται να μπουν εις βάθος σε κάθε τομέα λειτουργίας της επιχείρησης και να προτείνουν λύσεις αντιμετωπίζοντας την επιχείρηση ως σύνολο. Η εξέλιξη αυτή, φέρνει πιο κοντά τις Δημόσιες Σχέσεις με το Marketing, αλλάζει τις ισορροπίες τόσο ανάμεσα στους διαφημιζόμενους και στα agencies όσο και εσωτερικά στον εταιρικό οργανισμό και ανοίγει το δρόμο για τη διεκδίκηση του ηγετικού ρόλου των PR στην επικοινωνία. Οι έρευνες κάνουν λόγο για την «εποχή του integration» στην επικοινωνία, ως τη σημαντικότερη μεταβολή των επόμενων ετών.

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΟΙ ΠΕΛΑΤΕΣ, ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
Καμία ανάλυση για τις δημόσιες σχέσεις, δεν έχει νόημα χωρίς την καταγραφή των απόψεων των ίδιων των διαφημιζόμενων όσον αφορά στο τι είναι αυτό που θέλουν από τα PR Agencies. Στο πλαίσιο αυτό, ζητήσαμε από 8 έμπειρα στελέχη εταιρικής επικοινωνίας μεγάλων διαφημιζόμενων, να εντοπίσουν και αναδείξουν τα δύο σημαντικότερα κατά την άποψη τους ζητούμενα σήμερα από τις εταιρείες PR. Ποιες είναι οι περιοχές που θα ήθελαν σήμερα να δουν τα PR Agencies να εστιάζουν, να επενδύουν και να εξελίσσονται περισσότερο;

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ
Η ελληνική αγορά δημοσίων σχέσεων πιστεύω ότι προχωρά πλέον προς την εξειδίκευση στους διάφορους τομείς της επικοινωνίας, όπως πχ η εταιρική ή προιοντική επικοινωνία, τα public affairs, η εσωτερική επικοινωνία ή τα προγράμματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Για το λόγο αυτό, βλέπουμε όλο και πιο συχνά μεγάλες εταιρείες να συνεργάζονται με πάνω από μία εταιρεία συμβούλων, μοιράζοντας τα ζητούμενά τους ανάλογα με το βαθμό εξειδίκευσης των τελευταίων. Φυσικά, δεν αποκλείεται μία μεγάλη εταιρεία συμβούλων να συνδυάζει την εις βάθος τεχνογνωσία του κάθε τομέα σε εξειδικευμένα εσωτερικά τμήματα.

Σε κάθε περίπτωση, απαραίτητες προϋποθέσεις παραμένουν η καλή γνώση του περιβάλλοντος των media (παραδοσιακών και digital) αλλά και των τεχνικών δημοσίων σχέσεων καθώς και η δυνατότητα μέτρησης των αποτελεσμάτων της συνεργασίας. Ένα κομμάτι που θα έλεγα ότι αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα για μια εταιρεία συμβούλων είναι το να είναι proactive και να λειτουργεί σαν η προέκταση του εσωτερικού τμήματος επικοινωνίας, παρακολουθώντας καλά την αγορά του πελάτη της και παρουσιάζοντας προτάσεις όταν εντοπίσει μια ενδιαφέρουσα ευκαιρία.

Τέλος, πιστεύω ότι περνάμε από το storytelling στο engagement και έτσι, πέρα από το να μετατρέπονται οι πρωτοβουλίες και τα μηνύματα του πελάτη σε ενδιαφέρουσες ιστορίες για το εκάστοτε κοινό του, είναι σημαντικό να δημιουργούνται εμπειρίες ή διαδραστικές ενέργειες επικοινωνίας που κτίζουν και καλλιεργούν μια σχέση ανάμεσα στην εταιρεία και τους stakeholders της.
Έλλη Παναγιωτοπούλου, Communications & Corporate Affairs Manager Αθηναϊκή Ζυθοποιία

ΑΠΟ ΤΟ PR AGENCY, ΣΤΟ COMPANY’S AGENCY
Μέσα σε ένα περιβάλλον όπου οι κανόνες της επικοινωνίας ξαναγράφονται καθημερινά, ο ρόλος του PR agency είναι φυσικό να επαναπροσδιορίζεται. Πλέον το PR agency καλείται να γίνει «company’s agency», μπαίνοντας σε βάθος σε όλους τους σημαντικούς τομείς του πελάτη και βλέποντας όλα τα θέματα με τα μάτια του. Η περίοδος των εξ αποστάσεως, καθιερωμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών που αναμένουν από «κάποιον άλλον» να τις υλοποιήσει, έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Το μεγάλο στοίχημα είναι καταρχήν μια ολοκληρωμένη στρατηγική επικοινωνίας προσαρμοσμένη στις ανάγκες του πελάτη και στις επιχειρηματικές προτεραιότητές του και στη συνέχεια η υλοποίησή της μέσα από σύγχρονα, αλλά και παραδοσιακά εργαλεία επικοινωνίας. Με δεδομένο ότι τα εργαλεία αυτά δεν είναι δύσκολο να βρεθούν, η διαφορά που φέρνει την επιτυχία για το PR agency μπορεί να έρθει από δύο κρίσιμα στοιχεία: την δημιουργία στρατηγικής πριν από το πελάτη-για τον πελάτη, καθώς και την πρακτική hands-on υλοποίησης των ενεργειών.
Στέφανος Διανέλλος, Διευθυντής Εταιρικών Σχέσεων, British American Tobacco Ελλάδα, Κύπρος, Μάλτα, Ισραήλ


ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΕ ΣΤΕΛΕΧΗ ΜΕ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
Καμία εποχή πριν από τη δική μας δεν είχε μεγαλύτερες επαγγελματικές προκλήσεις και δυνατότητες για τους επαγγελματίες της επικοινωνίας -τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι για πολλούς τα νέα πρωτοσέλιδα και αυτά γράφονται από το κοινό. Όσο κι αν η δομή των συμβουλευτικών εταιρειών επικοινωνίας έχει συμπεριλάβει νέες υπηρεσίες και νέες δεξιότητες, λείπει κατά τη γνώμη μου η επένδυση στην ανάπτυξη στελεχών με ολοκληρωμένα προφίλ – συχνά ξέρουν social media αλλά δεν έχουν βασικές γνώσεις επικοινωνίας ή και αντίστροφα, περιορίζονται σε παραδοσιακές μορφές διαχείρισης σχέσεων με τα ΜΜΕ χωρίς να αξιοποιείται κατάλληλα η digital δυναμική, όπως επίσης – κι εδώ υπάρχει μεγάλη υστέρηση στον κλάδο του PR – στη δημιουργία περιεχομένου.
Αγγελική Πατρούμπα, Διευθύντρια Επικοινωνίας, Coca Cola Τρία Έψιλον

ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ «ΧΗΜΕΙΑ»
Η εταιρεία – πελάτης των εταιρειών PR, επιδιώκει τη στοχευμένη και ισχυρή «εκπομπή του σήματός» της σε επιχειρηματικούς κοινωνούς (stakeholders) εμπορικού και μη ενδιαφέροντος. Στην κατεύθυνση αυτή, για να επιτευχθεί το άριστο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, οι σύμβουλοί της καλούνται να γίνονται κανονικά μέλη της εταιρικής «ομάδας», με πλήρη συνείδηση του «εταιρικώς αυτονόητου». Ιδανικός σύμβουλος είναι αυτός που σε ξεκουράζει. Που αντιλαμβάνεται και συμμερίζεται τα «stakes» αυτοστιγμεί, χωρίς σπατάλη χρόνου και λέξεων, μα και χωρίς από καθέδρας προσεγγίσεις του «σωστού». Μοιάζει με τον «καλύτερο φίλο»: Σε ξέρει, σε ακούει, σε σέβεται, σου αναλύει τα δεδομένα και σε αφήνει να επιλέξεις, έτοιμος να σε υποστηρίξει σε όποια απόφαση και αν πάρεις. Η επένδυση στην ανθρώπινη χημεία, είναι ο δρόμος που αξίζει να περπατηθεί ακόμη περισσότερο από τα PR agencies.
Γιάννης Φρέρης, Διευθυντής Εταιρικής Επικοινωνίας Γέφυρα ΑΕ

ΤΟ «ΙΔΑΝΙΚΟ» PR AGENCY, ΣΕ ΕΞΙ ΣΗΜΕΙΑ
– Κατανόηση του προφίλ του πελάτη.
– Στρατηγική τοποθέτηση, κατανόηση του brief, δημιουργικότητα και ολιστική προσέγγιση.
– Αποτελεσματικότητα στην υλοποίηση.
– Σεβασμό στο budget.
– Ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Η ικανότητα άμεσης προσαρμογής καθορίζει και την ποιότητα των προσφερομένων υπηρεσιών.
– Ποιότητα ανθρώπινου δυναμικού, με ομαδικότητα, σύμπνοια και αλληλοστήριξη.
Μάρθα Κεσίσογλου, Διευθυντής Marketing & Επικοινωνίας Wholesale Banking, ΕΚΕ, Χορηγιών και Δημοσίων Σχέσεων, Eurobank

ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΟ BUSINESS ΤΟΥ ΠΕΛΑΤΗ
Το επιχειρηματικό περιβάλλον σήμερα είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και η ανάγκη για επικοινωνία, σωστή και ουσιαστική, έχει πλέον εμπεδωθεί, τουλάχιστον από τις μεγάλες επιχειρήσεις. Χρειάζεται, επομένως, οι σύμβουλοι επικοινωνίας να αντιλαμβάνονται το business του πελάτη και να έχουν μια πιο συνολική και στρατηγική ματιά. Καμιά ενέργεια επικοινωνίας δεν μπορεί να είναι αποκομμένη από τη συνολική δραστηριότητα της επιχείρησης. Η δημιουργικότητα, η τόλμη στην επικοινωνία είναι απαραίτητες αλλά δεν είναι αυτοσκοπός, πρέπει να εξυπηρετούν τους επιχειρηματικούς στόχους. Ταυτόχρονα, η ευελιξία, η ταχύτητα, τα νέα μέσα επικοινωνίας είναι ζητούμενα. Και φυσικά πρέπει οι παρεχόμενες υπηρεσίες να είναι σταθερά υψηλής ποιότητας, οι σύμβουλοι επικοινωνίας να «νοιάζονται» τον πελάτη.
Χριστίνα Ακουρή, Διευθύντρια Επικοινωνίας, Παπαστράτος

ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΙ ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Οι Δημόσιες Σχέσεις, ειδικά στην σημερινή ψηφιακή εποχή, μπορεί να αποδειχθούν αρκετά περίπλοκες. Απαιτούν από τα στελέχη διαρκή εκπαίδευση, έρευνα, παραγωγή περιεχομένου, αλλά ταυτόχρονα και διαφορετικό τρόπο παρουσίασης της θεματολογίας. Στο πλαίσιο αυτό, τα καθημερινά καθήκοντα των στελεχών δημοσίων σχέσεων βλέπουμε να γίνονται ολοένα και πιο σύνθετα αλλά και απαιτητικά, καθώς έχει διευρυνθεί σημαντικά αυτό που ορίζουμε ως «Μέσα Ενημέρωσης». Είναι κατ’ επέκταση ζητούμενο οι επαγγελματίες του χώρου να παραμένουν ενημερωμένοι, παρακολουθώντας συνεχώς τις τάσεις και αναζητώντας τα εργαλεία αλλά και τα Μέσα Ενημέρωσης που πραγματικά ενδιαφέρουν τους πελάτες τους. Οφείλουν να ξανασκεφτούν και να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο δουλειάς, διευρύνοντας τις γνώσεις τους και τις ικανότητές τους, ώστε να μην μείνουν πίσω στην εποχή του Διαδικτύου, αξιοποιώντας τα διαθέσιμα ψηφιακά εργαλεία marketing και επικοινωνίας που θα τους επιτρέψουν να δημιουργήσουν περιεχόμενο και εμπειρίες που θα τραβήξουν το ενδιαφέρον τόσο των άμεσων αποδεκτών (βλ. εκπρόσωποι Τύπου, bloggers, digital media κλπ) όσο και του καταναλωτικού κοινού.
Βαρβάρα Παππά, Head of Communication & Public Relations BSH Οικιακές Συσκευές

ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Με την εταιρική φήμη να επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, το ζητούμενο σήμερα από μια εταιρεία στρατηγικής επικοινωνίας είναι να μπορεί να προσφέρει insights σχετικά με τις τάσεις που διαμορφώνουν τις αντιλήψεις για μια εταιρεία και τις προσδοκίες των διαφορετικών stakeholders. Μία evidence-based στρατηγική είναι αναγκαία για την ανάληψη πρωτοβουλιών με μετρήσιμα αποτελέσματα. Ένα ακόμη ζητούμενο παραμένει η αξιολόγηση των ενεργειών και η στενότερη σύνδεσή τους με επιχειρηματικά αποτελέσματα.

Η μέτρηση των impressions πλέον δεν αρκεί, υπάρχει ανάγκη για μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα συνδέει κάθε ενέργεια επικοινωνίας με την κατανόηση του σκοπού μιας εταιρείας, το ενδιαφέρον για αυτήν, το engagement με τη μάρκα, την προτίμηση της σε σύγκριση με άλλες, το βαθμό εμπιστοσύνης, την αλλαγή στάσης και την πρόθεση αγοράς ή την σύσταση μιας εταιρίας ή ενός προϊόντος. Με το εύρος των ενεργειών που υλοποιούνται online & offline, η σύνδεση τους με τέτοια metrics απαιτεί evidence-focus, αυξημένη εξειδίκευση και νέα εργαλεία.
Νικόλ Ιωαννίδη, Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων, Vodafone Ελλάδας

ΜΕΤΡΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ PR
Όλοι θα συμφωνήσουν, ότι το μεγάλο «αγκάθι» για την εξέλιξη των δημοσίων σχέσεων, αλλά και η μεγάλη ευκαιρία, είναι η μέτρηση της αποτελεσματικότητας των ενεργειών PR. Στο ζήτημα αυτό, η παραδοσιακή αντίληψη για τα PR αντιτάσσει την άυλη αξία και συνεισφορά τους, η οποία, σε αντίθεση με την χειροπιαστή διαφήμιση, δεν μπορεί να μετρηθεί. Από την άλλη, η ψηφιακή πραγματικότητα έρχεται να αλλάξει τα δεδομένα, καθιστώντας έωλο το επιχείρημα.

Μόλις πριν λίγους μήνες, το Chartered Institute of Public Relations (CIPR), εξέδωσε οδηγία για τα μέλη του η οποία προβλέπει πειθαρχικές συνέπειες για τη χρήση των AVEs, Advertising Value Equivalent Metrics. Η ανακοίνωση προκάλεσε ανάμεικτες αντιδράσεις, ωστόσο, η τοποθέτηση του CIPR ήταν ξεκάθαρη: Τα AVEs είναι επιζήμια για τον επαγγελματισμό της βιομηχανίας των Δημοσίων Σχέσεων και έχει έρθει η ώρα να καταργηθούν. Τα AVEs είναι ένας τρόπος υπολογισμού της αξίας της δημοσιότητας, με διαφημιστικά «ισοδύναμα» και ολόκληρη η βιομηχανία των PR έχει κινηθεί επί δεκαετίες πάνω σε αυτή τη βάση, με την έλευση της ψηφιακής πραγματικότητας και την αφύπνιση των διαφημιζόμενων ως προς τα πραγματικά KPIs, να αλλάζει την κατάσταση. Η ίδια η αγορά των Δημοσίων Σχέσεων διεθνώς, έχει καυτηριάσει τα AVEs ως το εμπόδιο για την επαγγελματική αναγνώριση της λειτουργίας των PR.

Ωστόσο, εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται: Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του PRWeek και της PRCA, σήμερα πάνω από το ένα τρίτο των PR agencies στη Μ. Βρετανία εξακολουθεί να τα χρησιμοποιεί. Ακόμη περισσότερο, σχεδόν τα μισά από τα agencies που είπαν ότι τα χρησιμοποιούν, δηλώνουν ότι το κάνουν επειδή… τους το ζητούν οι πελάτες.
Ωστόσο, η βιομηχανία των PR γνωρίζει ότι πρόκειται για μία επιζήμια πρακτική: «Θα έπρεπε να είναι παράνομα. Προσφέρουν μια ψεύτικη παρηγοριά, όπως ακριβώς τα καινούργια ρούχα του βασιλιά…», αναφέρουν με καυστικό τρόπο στελέχη που συμμετείχαν στην έρευνα. Ωστόσο, η απαίτηση των πολυεθνικών κυρίως πελατών για συγκεκριμένα KPIs στις Δημόσιες Σχέσεις, φαίνεται να αλλάζει τα πράγματα.


ΟΡΙΟΘΕΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ
Σε μια προσπάθεια εκσυγχρονισμού των μεθόδων μέτρησης της αποτελεσματικότητας των ενεργειών Δημοσίων Σχέσεων και, κατά συνέπεια, αύξησης της αξίας τους, οι μεγαλύτεροι διεθνείς φορείς της βιομηχανίας κατέληξαν το 2010 στις αρχές της Βαρκελώνης. Πρόκειται για ένα σύνολο 7 «αρχών», οι οποίες περιέγραφαν κυρίως τη συναντίληψη του κλάδου ως προς το τι δεν συνιστά ορθή μέτρηση της αποτελεσματικότητας στα PR. Οι αρχές αυτές αναθεωρήθηκαν το 2015, με τη συμμετοχή της International Association for Measurement and Evaluation of Communication (AMEC), της ICCO, του Institute for Public Relations, των PRCA και PRSA και της The Global Alliance. Ο αναθεωρημένος κώδικας δίνει μεγαλύτερη έμφαση στο τι πρέπει να κάνουν οι εταιρείες PR, αντί του τι πρέπει να αποφεύγουν, σε μια προσπάθεια ενοποίησης του διαρκώς διευρυνόμενου μιντιακού τοπίου σε ένα διαφανές, αξιόπιστο και συνεπές πλαίσιο μέτρησης και αξιολόγησης.

ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ, ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
Το μεγάλο ζητούμενο όμως είναι ο τρόπος πρακτικής εφαρμογής των αρχών αυτών, που, όπως παραδέχονται πολλοί ειδικοί ανά τον κόσμο, δεν ταιριάζουν όλες σε κάθε περίπτωση. «Η κλασική ποσοτικοποίηση και απλή καταμέτρηση των earned media placements εξακολουθεί πάντως να βρίσκεται στην κορυφή της wish-list των πελατών», επισημαίνει η Dorothy Crenshaw της αμερικανικής φίρμας Crenshaw Communications. Σύμφωνα με την ίδια, παρά τη «μαγεία» που εξακολουθεί να ασκεί σε πελάτες και agencies η δημοσίευση μιας καλής ιστορίας, οι περισσότεροι πελάτες σήμερα έχουν ανάγκη από σχετικές μεθόδους αξιολόγησης της απόδοσης της επένδυσής τους στα PR. Πολλές αναφορές ειδικών τείνουν να συγκλίνουν στις παρακάτω λύσεις, όπως τις παραθέτει η D. Crenshaw:

– Καθορισμός budget για measurement. Μπορεί να ακούγεται αυτονόητο, αλλά συνήθως δεν συμπεριλαμβάνεται στο τελικό PR budget. Η PRSA συνιστά την δέσμευση ποσοστού 5% ενός PR budget, για μετρήσεις και αξιολόγηση.
– Αποτύπωση βασικών μεγεθών. Κάθε πρόγραμμα PR θα πρέπει να ξεκινά με την αποτύπωση της «κατάστασης» της μάρκας σε επίπεδο αναγνωρισιμότητας και στοιχείων όπως brand attributes, παράπονα πελατών, reviews και δημοσιότητα, με τα οποία θα συγκριθεί. Κάτω από την ευρύτερη έννοια της αναγνωρισιμότητας, είναι δόκιμο να καθοριστούν συγκεκριμένες παράμετροι όπως impressions και αναφορές στα social media, που μπορούν να αξιολογηθούν είτε με τα analytics των ίδιων των κοινωνικών δικτύων, είτε με εξειδικευμένα εργαλεία για social media monitoring και evaluation.
– Web analytics & earned media. Σε πολλές περιπτώσεις, οι ομάδες PR δεν έχουν την πληροφόρηση ως προς τι οδηγεί στην πραγματικότητα το traffic στο site ή τα conversions, πληροφορία που οι πελάτες διαθέτουν. Η επικοινωνία μεταξύ των δύο είναι καθοριστική.
– Μετρώντας μόνον τα σημαντικά. Συμβαίνει συχνά, τα PR να δαπανούν περισσότερο χρόνο στην καταγραφή και μέτρηση, από ότι στη δημιουργία ουσιαστικών αποτελεσμάτων. Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και μπορεί για έναν πελάτη η καταμέτρηση των δημοσιευμάτων να είναι σημαντική, αλλά για άλλον να έχει περισσότερο νόημα η ανάλυση της διάχυσης του μηνύματος μέσα από τα earned media, ή η εκπόνηση μελέτης brand preference σε ένα συγκεκριμένο segment πελατών.

ΟΙ 7 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗΣ, 2.0
– Η στοχοθεσία και η μέτρηση είναι θεμελιώδεις για την επικοινωνία και τις Δημόσιες Σχέσεις
– Συνιστάται η μέτρηση των επικοινωνιακών «outcomes», σε σχέση με τη μέτρηση μόνον των «outputs»
– Η επίδραση στις επιδόσεις του οργανισμού, μπορεί και πρέπει να μετράται, όπου αυτό είναι εφικτό
– Μέτρηση και αξιολόγηση απαιτούν τόσο ποιοτικές, όσο και ποσοτικές μεθόδους
– Τα AVEs δεν συνιστούν την αξία της επικοινωνίας
– Τα social media μπορούν και πρέπει να μετρώνται, σε συνέπεια και με άλλα μιντιακά κανάλια
– Μέτρηση και αξιολόγηση θα πρέπει να γίνονται με διαφάνεια, συνέπεια και αξιοπιστία
Institute for Public Relations

ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ
Το 2016 υπήρξε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα χρονιά, όσον αφορά στις εταιρικές εξελίξεις στο χώρο των δημοσίων σχέσεων. Οι εταιρείες του κλάδου έδειξαν να αντιλαμβάνονται την ανάγκη αναδιάρθρωσης για την ανταπόκριση στα νέα ζητούμενα, ενώ το επιχειρηματικό περιβάλλον υπέδειξε νέες συνεργασίες και δημιουργία καινούργιων σχημάτων. Ο απόηχος της έντονης αυτής κινητικότητας, έγινε αισθητός και στο πρώτο εξάμηνο του 2017.

ΣΤΗΝ PUBLICOM Η BURSON-MARSTELLER ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η Burson-Marsteller ένωσε τις δυνάμεις της με την Publicom, εταιρεία που ανήκει στον όμιλο WPP στην Ελλάδα, για το λανσάρισμα της Publicom Burson-Marsteller.

THE KOMPANY
Ένα από τα γνωστά και έμπειρα στελέχη του χώρου των Δημοσίων Σχέσεων, ο Κώστας Τσολάκης, δημιούργησε την εταιρεία επικοινωνίας «The Kompany», Ο Κώστας Τσολάκης επέστρεψε λίγο καιρό αργότερα στην οικογένεια του ομίλου Antenna, διατηρώντας ωστόσο την The Kompany.

IN-TOUCH
«in-Touch Communication» είναι το όνομα της νέας εταιρείας του Βασίλη Λώλα, ενός από τα έμπειρα και δυναμικά στελέχη της Εταιρικής Επικοινωνίας και των Δημοσίων Σχέσεων, με πολυετή δραστηριότητα στην εγχώρια και διεθνή αγορά.

ΑΥΞΗΣΗ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ STRATCOM
Αύξηση μετοχικού κεφαλαίου πραγματοποίησε η εταιρεία επικοινωνίας Stratcom και ο έλεγχος της εταιρείας πέρασε πλέον εξ ολοκλήρου στους ιδρυτές της Βασίλη Κάββαλο και Σωτήρη Παπαδημητρίου.

TOUCHPOINT STRATEGIES
Touchpoint Strategies είναι η επωνυμία της νέας εταιρείας-μέλους του Ogilvy Group Greece. Η εταιρεία δημιουργήθηκε από ομάδα στελεχών που αποχώρησε από την Civitas, με επικεφαλής τον Ντίνο Αδριανόπουλο.

PITCH
Την επίσημη είσοδό της στην αγορά των Δημοσίων Σχέσεων και της Στρατηγικής Επικοινωνίας έκανε το 2016 και η Pitch, η οποία δημιουργήθηκε σε συνεργασία με την Xcubed και στελεχών προερχόμενων από την Advocate/Burson-Marsteller.

Η COMMUNICATION EFFECT ΜΕ ΝΕΑ ΔΟΜΗ
Η Communication Effect, ενίσχυσε την ομάδα της με νέα στελέχη ενώ επίσης διεύρυνε την ομάδα για τη διαχείριση της παρουσίας του δικτύου της Edelman σε επτά χώρες της ΝΑ Ευρώπης. H Μάγδα Πανουργιά ανέλαβε τη Γενική Διεύθυνση μετά από τέσσερα χρόνια πορείας στην εταιρεία.

Η ONE TEAM ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΤΗΣ GRAYLING
Την επίσημη συνεργασία της με το δίκτυο της Grayling στην Ελλάδα, ως Exclusive Affiliate, ανακοίνωσε τον Μάρτιο η One Team.

ΣΕ BBDO ΚΑΙ IKON KETCHUM ΚΑΙ FLEISHMAN HILLARD
Το πρώτο εξάμηνο του 2017, η εταιρεία Δημοσίων Σχέσεων του BBDO Group, Ikon Porter Novelli, ανακοίνωσε τη συνεργασία της με τα δίκτυα Ketchum και Fleishman Hillard. Στο πλαίσιο αυτό, η Ikon εκπροσωπεί πλέον στην Ελλάδα τρία δίκτυα PR του ομίλου Omnicom (Porter Novelli, Ketchum, Fleishman Hillard) τα οποία εντάσσονται στο Omnicom Public Relations Group (OPRG).

ΠΛΗΡΗΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ACTION GLOBAL
Ο Όμιλος στρατηγικής επικοινωνίας Action Global Communications παρουσίασε στις αρχές του 2017, τη νέα εταιρική του ταυτότητα. Της εταιρείας ηγείται πλέον ως νέος CEO ο Chris Χριστοδούλου.

ΠΗΓΕΣ
Το αφιέρωμα «Public Relations: The evolution!», άντλησε δεδομένα, απόψεις και insights από τις παρακάτω πηγές:
Global Communications Report 2017, PRWeek Agency Business Report 2017, Holmes Report 2017, prsa.org, amecorg.com, instituteforpr.org, prnewsonline.com, crenshawcomm.com, «Λόγω Επικοινωνίας» Marketing Week, «Corporate Communication Conference» Marketing Week.